دیسک و صفحه کلاچ: بررسی عملکرد، علائم خرابی و برندهای برتر در ایران (2025)

دیسک و صفحه کلاچ، بررسی عملکرد، علائم خرابی و برندهای برتر در ایران موضوعی است که این مقاله به طور کامل به آن می‌پردازد. اگر به دنبال تعویض یا خرید این قطعه مهم هستید، این راهنما شما را با نکات کلیدی آشنا می‌کند. دیسک و صفحه یکی از حیاتی‌ترین اجزای سیستم انتقال قدرت در خودروهای دنده‌ای و اتومات است. نقش اصلی آن‌ها، انتقال نیرو از موتور به گیربکس و در نهایت به چرخ‌هاست. با افزایش خودروهای اتوماتیک در ایران، انتخاب برند مناسب و شناخت علائم خرابی اهمیت دوچندان یافته است.

عملکرد دیسک و صفحه کلاچ در خودروهای دنده‌ای

در خودروهای دنده‌ای، سیستم کلاچ شامل سه بخش اصلی است:

• ✅ دیسک
• ✅ صفحه فشار (صفحه کلاچ)
• ✅ بلبرینگ یا دوشاخه کلاچ

وظیفه این مجموعه، قطع و وصل کردن ارتباط موتور و گیربکس در هنگام تعویض دنده است. وقتی راننده کلاچ را فشار می‌دهد، نیرو از موتور جدا شده و تعویض دنده انجام می‌شود. انتخاب مناسب با شناخت برندهای معتبر و بررسی عملکرد آن‌ها در ایران ساده‌تر خواهد بود.

دیسک و صفحه کلاچ در خودروهای داخلی دنده‌ای مانند:

• پژو ۲۰۶، ۲۰۷
• سمند
• دنا
• تیبا و ساینا

در این خودروها سیستم کلاچ به‌صورت مکانیکی عمل می‌کند و عمر مفید قطعه بین ۶۰ تا ۸۰ هزار کیلومتر است.

خودروهای وارداتی دنده‌ای:

• مزدا ۳ قدیمی، کیا سراتو دنده‌ای
• هیوندای i20 یا i30

کیفیت دیسک و صفحه در این خودروها معمولاً بالاتر است و از کلاچ‌های سبک‌تر با اصطکاک کمتر استفاده می‌شود.

عملکرد دیسک و صفحه کلاچ در خودروهای اتوماتیک

در خودروهای اتوماتیک، به جای پدال کلاچ، از سیستم‌هایی مثل تورک کانورتر یا کلاچ‌های چندصفحه‌ای (در گیربکس CVT یا DCT) استفاده می‌شود. این قطعات معادل دیسک و صفحه کلاچ در خودروهای دنده‌ای هستند و با فشار روغن عمل می‌کنند.

خودروهای داخلی اتومات:

• دنا پلاس اتوماتیک
• شاهین اتومات
• تارا اتوماتیک

خودروهای وارداتی اتوماتیک:

• کیا اپتیما، هیوندای سوناتا
• تویوتا کرولا، رافور
• BMW سری ۳ و ۵

در این خودروها از گیربکس‌های پیچیده با کنترل الکترونیکی استفاده می‌شود که تعویض دیسک و صفحه کلاچ در آن‌ها بسیار پرهزینه است.

دیسک و صفحه کلاچ در خودروهای چینی

بیشتر خودروهای چینی اتوماتیک مانند چری، ام‌وی‌ام، جیلی، فیدلیتی، دیگنیتی و جک به گیربکس CVT یا DCT مجهز هستند. در این سیستم‌ها، دیسک و صفحه کلاچ به‌صورت چندصفحه‌ای درون روغن گیربکس قرار دارند و عمر مفید آن‌ها حدود ۸۰٬۰۰۰ تا ۱۲۰٬۰۰۰ کیلومتر است. استفاده از روغن بی‌کیفیت، بیشترین تاثیر منفی را روی دوام این سیستم دارد.

علائم خرابی دیسک و صفحه کلاچ

در صورت مشاهده این علائم، بررسی  خودرو ضروری است:

• افزایش دور موتور بدون شتاب واقعی (لغزش کلاچ)
• سختی در تعویض دنده (دنده جا نمی‌رود)
• صدای زوزه یا تقه هنگام گرفتن یا رها کردن کلاچ
• لرزش خودرو هنگام شروع حرکت

زمان مناسب برای تعویض دیسک و صفحه کلاچ

برندهای مناسب دیسک و صفحه کلاچ در بازار ایران

• Valeo (فرانسه) – بسیار مناسب برای پژو و رنو
• Sachs (آلمان) – مناسب خودروهای وارداتی مانند بی‌ام‌و و بنز
• کلاچ عظام / امکو – برای خودروهای داخلی
• LUK (آلمان) – گزینه عالی برای خودروهای چینی یا مونتاژی

در انتخاب برند مناسب برای دیسک و صفحه کلاچ، توجه به نوع خودرو، سبک رانندگی و اصالت قطعه بسیار مهم است. برندهای معتبر خارجی و داخلی گزینه‌های قابل اعتمادی برای مصرف‌کنندگان ایرانی هستند.